همیشه کیفیت قطعات مصرفی در یک پروژه تولیدی حائز اهمیت بوده است و این مسئله مورد توجه هر اهل فنی می باشد .شما پس از خواندن مطالب پایین توانایی این را پیدا میکنید که تشخیص دهید یک قطعه الکترونیکی اصل است یا از همان دسته قطعات الکترونیکی تقلبی است.
اهمیت قطعات الکترونیکی اصل :
شما فکر کنید در ساخت و تولید یک وسیله روزمره یا گران قیمت و یا حتی وسایل حساس و نظامی در قلب تپنده وسیله شما یک قطعه الکترونیکی بسیار کوچک و یا ظاهرا بی اهمیت میتواند کل کار را خراب و نتیجه تمام زحمات تیم را برای تولید کالا به هدر دهد یا در حالت بدتر این که در مرحله تست هم جواب بگیرید یعنی در ابتدا وسیله در امتحان موفق است ولی بعد از تکمیل پروژه در مرحله ای که دیگر نه امکان تست جزء به جزء و نه مهندسی معکوس وجود داشته باشد در آن مرحله مشکل ایجاد کند و حتی اتفاقات بدتری می تواند رخ بدهد که از همین موضوع نشات می گیرد مثل خسارت مالی و جانی مثل آتش سوزی و یا مرگ میر و …. .
عوارض خرید قطعات غیر اورجینال:
به طور خلاصه می توان برای قطعات غیر اورجینال و تقلبی چند عارضه کلی نام برد به عنوان مثال ؛
ایجاد مشکلات مربوط به ایمنی – عملکرد ضعیف و از کار افتادگی – کاهش اعتماد مشتریان-افزایش هزینه و کاهش سود و ….. .
روش متداول خرید قطعات الکترونیکی:
اولین حالت این است که به بازار قطعات شهر محل سکونت خود برویم و از آنجا سفارشات خود را تهیه کنیم یا سفارش گذاری کنیم ولی متاسفانه و در کمال تعجب کار اشتباهی است و دلیلش هم این است که بازار مملو از کالا های تقلبی و غیر اورجینال است نه این که تمام محصولات موجود در بازار تقلبی هستند بحث این است که با توجه به مصرف انبوه قطعات در این برهه زمانی که کارخانجات برتر توانایی تولید این حجم از قطعات را ندارند، به طبع کارخانجات رده چندم مشغول به تولید می شوند که این امر بد است و یا تا زمانی که بار جدید محصولات به بازار برسد فروشنده مجبور است از کالای غیر اورجینال استفاده کند و یا اینکه حتی خود فروشنده هم از اصالت محصول خود بی اطلاع است زیرا که در این بازار شلوغ که روز به روز دچار پیشرفت و تغییر و تحول می شود ، هر روزه تکنولوژی جعل قطعات هم پیشرفت می کند تا حدی که دیگر قابل تشخیص مردم عام که نبوده که هیچ حتی برای تشخیص دقیق آن برای بسیاری از اهل فن نیز مقدور نیست و متاسفانه این افراد به طور ناخواسته از بازار قطعات اورجینال دور می شوند .
بازار قطعات تقلبی و فیک در جهان تا حدی گسترش یافته که شنیده ها حاکی از آن است در صنایع حساس و یا نظامی نیز در حال حاضر متاسفانه کالا و قطعات غیر اورجینال مشاهده می شود و این اتفاق در زمان حال وآینده تبعات سنگینی را به وجود خواهد آورد .
حتی در بازار فروش قطعات به خاطر بالا رفتن هزینه ها قطعاتی پیدا می شوند که از روی بردهای اوراق و از کار افتاده استخراج و جدا می شوند و به خاطر هزینه پایین، این قطعات در همه جا به وفور مورد استفاده قرار می گیرند و این آمار بسیار در حال رشد است به گونه ای که طبق تحقیقاتی که در کشور آمریکا صورت گرفته تعداد گزارشات محصولات تقلبی و فیک در بازار در بازه سال 2005 الی 2008 بیش از دو برابر افزایش داشته .
برای این که در این بازار بتوانیم قطعه الکترونیکی اصلی خود را پیدا کنیم و از اصالت آن مطمئن شویم، نیاز به داشتن دانش لازم در زمینه قطعات الکترونیکی اورجینال و تقلبی داریم.
راه های تشخیص قطعات تقلبی:
به طور کلی می توان چند نمونه روش برای تشخیص قطعات الکترونیکی تقلبی ارائه نمود.
1-تست بصری و فیزیکی
اولین روش بررسی فیزیکی قطعه است، که در مقاله های بعدی مفصل توضیح خواهیم داد. روش های دیگری نیز وجود دارند، مثل روش XRF که تست پر هزینه ای است زیرا در این روش از تابش اشعه ایکس استفاده می شود و یا روش اسکن میکروسکوپ آکوستیک (C-SAM) که در این تست نشانه گذاری های جعلی را می توان تشخیص داد.
2- تست های درج شده توسط خود سازنده
غیر از روش های بصری، تست های عملکردی نیز می تواند نشانگر کیفیت قطعه باشد. برای هر قطعه الکترونیکی کارخانه سازنده یک سری مدار و روند تست تعریف می کند تا عملکرد درست آن قطعه را نشان دهد. علاوه براین ها بررسی پارامترهای موجود در دیتاشیت برای قطعه مورد نظر با استفاده از مدارات مختلف می تواند کیفیت قطعه را تضمین کند.
3- تست های تخریبی
تست های تخریبی، شامل تست هایی هستند که با استفاده از مواد خاصی لایه رویی قطعه را از بین برده و به بررسی die داخلی آی سی ها می پردازد، در این روش قطعات دیگر قابلیت استفاده ندارند به خاطر همین به این روش ها invasive یا تخریبی گفته می شود. ولی می توان با بررسی چند نمونه از یک سری قطعات کیفیت، ابعاد و شکل die داخلی را بررسی کرد تا از اورجینال بودن آن مطمئن گردید.
معمولا برای اطمینان از اصالت قطعات باید ترکیبی از روش های اشاره شده در بالا استفاده شود.
4- خرید از سایت های معتبر بین المللی در حوزه قطعات الکترونیک
از آنجایی که به دست آوردن دانش و تخصص لازم در این زمینه ها کار هرکسی نیست و بعضا نیاز به تجهیزات گران قیمتی دارد، برای اطمینان از خرید قطعات الکترونیکی اورجینال راه ساده تری نیز وجود دارد که هم کم هزینه و هم کم ریسک تر است. در واقع بهترین راه حلی که برای این مسئله به ذهن میرسد، خرید از خود کارخانه یا نمایندگی معتبر و دارای ضمانت از محصول اصلی است. این نمایندگان معتبر استانداردهای بین المللی برای تامین در حوزه های مختلف را دریافت می کنند. با توجه به میزان حساسیت هر صنعت، استانداردهای متفاوتی برای آن ها تعریف می شود. سایت های معتبر بین المللی وجود دارند که این استانداردها را دریافت کرده اند و قطعات الکترونیکی اورجینال با اطمینان صد درصدی ارائه می دهند.
